Liên hoan phim Cannes và 8 điều thú vị có thể bạn chưa biết

Có lẽ nhiều bạn yêu thích điện ảnh đã biết đến Liên hoan phim Cannes. Đây là một sự kiện thường niên tại thành phố Cannes, nằm ở khu vực đông nam nước Pháp, ven bờ Địa Trung Hải. Sự kiện này kéo dài trong vòng mười hai ngày và được tổ chức vào nửa sau của tháng năm.

Hãy cùng Samten Hills khám phá những thông tin hấp dẫn về giải thưởng Cannes, một trong những giải thưởng danh giá nhất trong ngành điện ảnh toàn cầu!

Tìm hiểu về Liên hoan phim Cannes

Vào năm 1937, các giám khảo người Pháp tham dự Liên hoan phim Venice đã cảm thấy kinh ngạc trước áp lực từ chính phủ phát xít Đức của Hitler và Ý của Mussolini, buộc sự kiện phải trình chiếu những bộ phim tài liệu mang tính tuyên truyền.

Bị tác động bởi trải nghiệm này, ba giám khảo Pháp khi trở về quê hương đã quyết định thành lập một liên hoan phim độc lập và tự do, không chịu sự can thiệp của bất kỳ chính quyền nào. Với sự hỗ trợ từ các nhà làm phim Mỹ và Anh, những người đã rút lui khỏi Liên hoan phim Venice, dự án này đã được chính phủ Pháp phê duyệt vào năm 1938.

Mặc dù nhiều thành phố khác đã đăng ký tổ chức, nhưng cuối cùng Cannes được chọn làm nơi diễn ra sự kiện hàng năm nhờ vào khí hậu ôn hòa và cơ sở hạ tầng hiện có.

Lễ khai mạc Liên hoan phim Cannes đầu tiên được lên kế hoạch diễn ra từ ngày 1 đến 20 tháng 9 năm 1939, nhưng trớ trêu thay, ngày 1 tháng 9 cũng là thời điểm mà Hitler phát động cuộc tấn công quân sự vào Ba Lan. Kết quả là, chiến tranh bùng nổ và sự kiện đã bị hủy bỏ.

Thành công của Liên hoan phim Cannes

Sau khi Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, quyết định tổ chức Liên hoan phim Cannes lần đầu tiên đã được đưa ra vào tháng 9 năm 1946. Từ năm 1951, sự kiện này diễn ra hàng năm và thời điểm tổ chức đã được điều chỉnh.

Liên hoan phim không còn diễn ra vào tháng Chín mà chuyển sang tháng Năm. Trong suốt lịch sử của mình, Liên hoan phim Cannes đã đạt được nhiều thành công lớn, đặc biệt nhờ sự tham gia của những biểu tượng điện ảnh nổi tiếng như Brigitte Bardot, Grace Kelly, Alain Delon, Penelope Cruz, Steven Spielberg và Marion Cotillard.

Mặc dù hầu hết các tác phẩm được giới thiệu tại Cannes đều là những bộ phim độc lập với ngân sách hạn chế, liên hoan phim này hàng năm dự kiến tiêu tốn khoảng 20 triệu euro (xấp xỉ 22 triệu USD). Một nửa trong số ngân sách này đến từ nguồn tài trợ công, trong khi phần còn lại do các đối tác chính thức đóng góp.

Những điều thú vị về Liên hoan phim Cannes

Mỗi năm, Liên hoan phim Cannes thu hút khoảng từ 3.000 đến 4.000 phóng viên, cùng với hơn 200.000 nhà sản xuất, diễn viên và người yêu thích điện ảnh từ nhiều nơi trên thế giới. Điều này biến Cannes thành sự kiện truyền thông quan trọng thứ hai, chỉ sau Thế vận hội.

1. Các hạng mục của Liên hoan phim Cannes

Buổi lễ khai mạc sẽ diễn ra vào ngày đầu tiên, với MC giới thiệu các thành viên trong ban giám khảo cùng danh sách những bộ phim được đề cử trong phần “Bình chọn chính thức”.

Các bộ phim được phân loại theo nhiều hạng mục, trong đó phim ngắn và phim hoạt hình là những thể loại tranh giải Cành cọ vàng (La Palme D’or). Ngược lại, phim ngắn hoặc phim truyện không tham gia tranh giải, vì chúng thường thuộc thể loại thương mại và đại chúng, trong khi các bộ phim được đề cử thường được sản xuất chuyên nghiệp hơn. Hơn nữa, còn có các hạng mục khác như “les Séances de Minuit”, “les Séances Spéciales” và danh mục “un Certain Regard”.

2. Con đường nổi tiếng La Croisette và Palais des Festivals

Hiện nay, Liên hoan phim Cannes vẫn tiếp tục diễn ra và trở thành một trong những sự kiện danh tiếng nhất của Pháp, mang ý nghĩa to lớn đối với tất cả những người yêu mến điện ảnh. Trong suốt 12 ngày lễ hội, thành phố Cannes sống động dưới không khí của sự kiện và chào đón rất nhiều ngôi sao cùng phóng viên từ khắp nơi trên thế giới đến để đưa tin.

Trong thời gian tổ chức Liên hoan phim, một lượng lớn khán giả sẽ tập trung tại đại lộ La Promenade de la Croisette – con đường ven biển ở vịnh Cannes, đặc biệt trước Palais des Festivals et des Congrès – nơi diễn ra các buổi chiếu phim của liên hoan, nhằm tìm cách nhìn thấy các nhân vật điện ảnh quốc tế.

3. Cành cọ vàng liên hoan phim Cannes

Giải thưởng cao nhất tại Cannes mang tên Cành cọ vàng (Palme D’or). Năm 1955, ban tổ chức đã mời các nghệ nhân kim hoàn gửi mẫu thiết kế cho chiếc cúp danh giá này. Kể từ năm 1997, thương hiệu Chopard của Thụy Sĩ đảm nhận việc chế tác giải thưởng này.

Chiếc cúp được chế tạo từ vàng 18 karat và có giá trị khoảng 22.000 USD. Hơn nữa, Cành cọ vàng thường chỉ được trao cho một bộ phim mỗi năm. Tuy nhiên, nếu cuộc bầu chọn của ban giám khảo kết thúc với tỷ số bằng nhau, có thể có nhiều bộ phim cùng nhận giải thưởng này.

Kể từ cuối thập kỷ 1990, thương hiệu chế tác đồng hồ và trang sức Chopard đã đảm nhận việc sản xuất Cành cọ vàng. Hình dạng của bức tượng này đã trải qua nhiều biến đổi khác nhau qua các năm. Đến năm 2022, nhân dịp kỷ niệm 75 năm sự kiện danh giá này, nhà sản xuất nổi tiếng đã sáng tạo ra một chiếc đệm bằng thạch anh hồng, thay thế cho những viên pha lê truyền thống.

Kể từ khi được ra đời, Giải thưởng La Palme D’or đã được trao cho hai bộ phim tài liệu nổi bật là Le monde du silence và Fahrenheit 9/11. Ngoài ra, chỉ có hai bộ phim được thực hiện bởi các nữ đạo diễn: La leçon de piano của Jane Campion và Titane do Julia Ducournau chỉ đạo.

4. “Thảm đỏ danh vọng” tại Liên hoan phim Cannes

Trong suốt thời gian diễn ra Liên hoan phim Cannes, tất cả các đoàn làm phim, dù là những bộ phim được đề cử hay không, đều nhận được lời mời tham gia các buổi họp báo. Tại đây, họ có cơ hội để trả lời nhiều câu hỏi từ giới truyền thông, khán giả và những người yêu điện ảnh.

Sau khi hoàn thành các hoạt động truyền thông, các thành viên trong đoàn làm phim sẽ bước lên tấm thảm đỏ sang trọng. Họ sẽ cùng nhau vượt qua 24 bậc thang của Palais des Festivals, một địa điểm nổi tiếng toàn cầu, để tham dự buổi chiếu chính thức của các tác phẩm. Những bậc thang mang tính biểu tượng này gắn liền với lịch sử của giải thưởng phim và là nơi mà rất nhiều diễn viên vỹ đại nhất thế giới đã đứng trên đó.

Bên cạnh vai trò của việc công chiếu phim, sự kiện này cũng trở thành dịp lý tưởng cho các ngôi sao thể hiện phong cách cá nhân. Họ thường tạo dáng trước ống kính trong những bộ trang phục lộng lẫy nhất, khiến khán giả mãn nhãn. Đồng thời, báo chí cũng không bỏ lỡ cơ hội để phân tích và bình luận về những mẫu thiết kế độc đáo mà các sao diện trong những ngày diễn ra festival này.

5. Giải thưởng danh giá nhất tại Liên hoan phim Cannes

Ngày cuối cùng của sự kiện là lễ bế mạc, thời điểm mà ban giám khảo sẽ công bố tên những người đoạt giải thưởng. Các giải thưởng này được trao bởi những nhân vật uy tín trong ngành điện ảnh.

Cành cọ vàng (La Palme D’or) là giải thưởng mà mọi nhà làm phim trên toàn cầu đều khao khát đạt được. Ban đầu, nó được gọi với cái tên Grand Prix. Chẳng hạn, bộ phim “Troisième Homme” do Carol Reid đạo diễn đã nhận giải Grand Prix vào năm 1949.

Vào năm 1954, Liên hoan phim đã yêu cầu một số thợ kim hoàn sáng tạo ra một sản phẩm mang tính biểu tượng để dành tặng cho những người chiến thắng. Người nghệ nhân chế tác cần phải tích hợp một chiếc lá cọ vào tác phẩm của mình. Tại sao lại chọn lá cọ? Bởi vì nó là một trong những biểu tượng đặc trưng của thành phố Cannes, liên quan đến truyền thuyết về Saint-Honorat, người đã nổi trên mặt nước bằng một cây cọ trong khi Chúa tiêu diệt những con rắn trên một hòn đảo.

6. Palme Dog, Queer Palm, Carrosse d’or… Các giải Cannes khác

Liên hoan phim Cannes không chỉ nổi bật với giải thưởng Palme d’Or danh giá mà còn có nhiều giải thưởng khác dành cho các thành viên trong Ban Giám Khảo. Những người nhận được giải sẽ được tri ân bằng một cuộn giấy có ruy băng đỏ buộc xung quanh.

Hơn nữa, đây cũng là dịp để tôn vinh những đóng góp đặc biệt trong ngành điện ảnh, ví dụ như giải Palme Dog, một giải thưởng hàng năm dành cho phần thể hiện xuất sắc nhất từ một chú chó hoặc cả một nhóm chó.

Bên cạnh đó, Queer Palm cũng được trao cho các bộ phim phản ánh chủ đề LGBTQI+. Giải Carrosse d’or lại nhằm mục đích vinh danh một đạo diễn với sự sáng tạo và chất lượng trong các tác phẩm của họ. Có thể nói, các giải thưởng tại Cannes rất đa dạng và đều hướng tới việc đánh giá các giá trị khác nhau trong lĩnh vực điện ảnh!

7. Chỉ có ba nữ đạo diễn giành được Cành cọ vàng

Trong lịch sử giải thưởng Cành cọ vàng, chỉ có ba nữ đạo diễn vinh dự nhận được danh hiệu này.

Người đầu tiên là Jane Campion, bà đã xuất sắc giành chiến thắng với bộ phim nổi tiếng mang tên The Piano vào năm 1993. Sau gần ba thập kỷ, Julia Ducournau mới có thể lập lại kỳ tích đó với tác phẩm Titane trong năm 2021. Gần đây nhất, Justine Triet đã làm nên điều đặc biệt khi giành Cành cọ vàng với bộ phim Anatomy of a Fall vào năm 2023.

Sự nghiệp của cả ba nữ đạo diễn này không chỉ thể hiện tài năng cá nhân mà còn mở rộng cánh cửa cho những thế hệ đạo diễn nữ sau này trong ngành công nghiệp điện ảnh. Những thành công này chứng minh rằng những câu chuyện mà phụ nữ kể cũng xứng đáng được ghi nhận và tôn vinh trong những bữa tiệc điện ảnh lớn nhất thế giới.

8. Ban giám khảo Liên hoan phim Cannes

Từ năm 1946 cho đến năm 1959, vị trí chủ tịch ban giám khảo tại Liên hoan phim Cannes luôn được đảm nhiệm bởi những người Pháp. Tuy nhiên, vào năm 1960, Georges Simenon, một nhà văn nổi tiếng người Bỉ, đã làm thay đổi “truyền thống” này. Gần đây, George Miller, người Úc, đã trở thành chủ tịch đầu tiên không phải người Pháp trong lịch sử sự kiện này.

Kể từ khoảng giữa thập niên 1990, các cuộc họp và thảo luận của ban giám khảo được tổ chức tại Biệt thự Domergue, nằm trong khu California. Biệt thự này được xây dựng dựa theo mẫu hình của cung điện Florentine và do kiến trúc sư Jean-Gabriel Domergue thiết kế vào những năm 1930. Ngày nay, nó cũng được mở cửa cho du khách tham quan.