Gợi ý các món dọn mâm cúng rằm tháng 7 đơn giản tại nhà

Vào mỗi dịp rằm tháng 7, không khí trong từng gia đình Việt lại trở nên trang nghiêm và ấm cúng hơn khi mọi người chuẩn bị mâm cơm cúng dâng lên trời Phật, tưởng nhớ tổ tiên, đồng thời gửi gắm lòng từ bi đến muôn loài. Nhân dịp này, Samten Hills Dalat xin chia sẻ những gợi ý món ăn giản dị, dễ làm nhưng vẫn trọn vẹn ý nghĩa để bạn có thể chuẩn bị mâm cúng rằm tháng 7 chu đáo ngay tại nhà.

Các loại mâm cúng trong rằm tháng 7

Trong ngày rằm tháng 7 (còn gọi là lễ Vu Lan và lễ Xá tội vong nhân) các gia đình thường chuẩn bị nhiều mâm cúng khác nhau để bày tỏ lòng thành kính, tưởng nhớ tổ tiên và cầu mong bình an. Tùy vào từng phong tục và quan niệm, mâm cúng có thể gồm nhiều loại với ý nghĩa riêng biệt:

1. Mâm cúng Phật (mâm chay): Bày biện các món ăn thanh tịnh, không sát sinh, thể hiện lòng hướng thiện và thành tâm kính Phật.
2. Mâm cúng gia tiên (mâm mặn hoặc chay tùy theo gia đình): Chuẩn bị các món ăn truyền thống, dâng lên ông bà tổ tiên để tưởng nhớ công đức và cầu mong phù hộ độ trì.
3. Mâm cúng chúng sinh (cúng cô hồn, đặt ngoài trời): Thường có cháo loãng, gạo, muối, bánh kẹo, bỏng ngô, tiền vàng mã… để bố thí cho các vong hồn không nơi nương tựa.

Gợi ý các món đơn giản cho từng loại mâm cúng

1. Mâm cúng Phật (chay)

Mâm lễ dâng Phật thường được chuẩn bị hoàn toàn từ đồ chay, thể hiện sự thanh tịnh và lòng thành kính. Các món nên đơn giản, thanh đạm, nhưng vẫn trang trọng và đầy đủ:

• Các món xôi: xôi gấc, xôi đỗ xanh, xôi vò hạt sen, vừa đẹp mắt vừa mang ý nghĩa may mắn.
• Nem chay: có thể làm từ nấm, rau củ, vừa thanh nhẹ vừa ngon miệng.
• Món canh: canh rau củ tổng hợp hoặc canh nấm, thể hiện sự trong sạch, tinh khiết.
• Món mặn chay: đậu hũ sốt nấm, rau muống xào tỏi hoặc các món từ đậu phụ đơn giản khác.
• Món ngọt: chè trôi nước, chè hạt sen hay chè đậu xanh, giúp mâm lễ thêm trọn vẹn.
• Hoa quả tươi: tối thiểu 5 loại quả theo mùa, bày biện đẹp mắt.
• Lễ vật đi kèm: hương, hoa tươi, đèn hoặc nến để thắp sáng bàn thờ.

2. Mâm cúng gia tiên (mặn hoặc chay tùy gia đình)

Mâm cúng tổ tiên thể hiện tấm lòng tưởng nhớ và hiếu kính, thường được chuẩn bị tươm tất với những món ăn quen thuộc trong bữa cơm truyền thống.

• Mâm mặn đơn giản:
  • Gà luộc nguyên con hoặc heo quay nhỏ.
  • Giò chả, nem rán giòn.
  • Xôi gấc hoặc bánh chưng, có thể thay bằng bánh truyền thống khác.
  • Canh măng khô, canh bóng hoặc canh rau củ thanh nhẹ.
  • Rau luộc theo mùa, món xào đơn giản.
  • Món tráng miệng như chè đậu xanh, chè hạt sen.
• Mâm chay (nếu gia đình theo đạo Phật): gồm các món chay quen thuộc như xôi, giò chay, đậu phụ sốt, rau củ luộc, nem chay, cùng chè ngọt nhẹ.
• Lễ vật bổ sung: trái cây tươi, hoa thơm, chén rượu, ấm trà, cùng nhang đèn đầy đủ.

3. Mâm cúng chúng sinh (cúng cô hồn ngoài trời)

Lễ cúng chúng sinh thường được đặt ngoài sân hoặc trước cửa nhà, chủ yếu mang ý nghĩa bố thí, chia sẻ với những vong hồn không nơi nương tựa.

• Lễ vật đặc trưng:
  • Gạo và muối để rắc bốn phương tám hướng sau khi cúng.
  • 12 bát cháo trắng loãng, nấu nhạt, tượng trưng cho sự chia sẻ đồng đều.
  • Mâm hoa quả gồm ít nhất 5 loại quả theo mùa.
  • Các loại bánh kẹo, bỏng ngô, khoai luộc hoặc ngô luộc.
  • Vàng mã, quần áo giấy nhiều màu sắc để phát lộc cho cô hồn.
  • Hương, nến để thắp sáng và dẫn đường cho vong linh thụ hưởng.

Cách bài trí mâm cúng rằm tháng 7 chuẩn phong thủy, nghi lễ

Trong ngày rằm tháng 7, việc sắp xếp và bài trí các mâm cúng đúng chuẩn không chỉ thể hiện sự thành tâm mà còn mang ý nghĩa phong thủy, giúp gia chủ đón nhận may mắn, bình an. Nguyên tắc quan trọng nhất cần ghi nhớ là “trên cao dưới thấp”, “trong nhà ngoài trời”, nghĩa là mâm cúng Phật và gia tiên phải được đặt ở nơi cao ráo, sạch sẽ trong nhà còn mâm cúng chúng sinh thì bày ở không gian bên ngoài.

Vị trí đặt các mâm cúng:

• Mâm cúng Phật: Đặt ở nơi trang nghiêm và cao nhất, thường là bàn thờ Phật hoặc một bàn riêng, thể hiện lòng tôn kính tuyệt đối đối với Tam Bảo.
• Mâm cúng gia tiên: Bày trên bàn thờ tổ tiên, sau mâm cúng Phật, để tưởng nhớ và tri ân những người đã khuất.
• Mâm cúng chúng sinh (cô hồn): Đặt ở ngoài sân, trước cửa nhà hoặc nơi thoáng đãng, nhằm bố thí, xoa dịu vong linh không nơi nương tựa.

Các lưu ý khi bày biện, chọn hoa quả cúng:

• Ưu tiên hoa tươi, trái cây sạch như chuối, bưởi, cam, táo…, tránh hoa dập nát hay quả hư hỏng.
• Không nên đặt lễ mặn chung với lễ chay, đặc biệt với mâm cúng Phật bắt buộc phải là đồ chay, thanh tịnh.
• Mâm cúng cần được sắp xếp cân đối, gọn gàng, thể hiện sự tôn nghiêm.
• Thắp nhang số lẻ, tránh để tàn hương rơi vãi, giữ cho không gian cúng bái sạch sẽ.

Mẹo chọn món và chuẩn bị nhanh cho người bận rộn

Với những người có lịch trình dày đặc, việc nấu nướng thường mất khá nhiều thời gian. Tuy nhiên, chỉ cần biết cách chọn món phù hợp và lên kế hoạch trước, bạn vẫn có thể chuẩn bị bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng mà không tốn quá nhiều công sức.

• Ưu tiên món đơn giản: Chọn các món dễ chế biến như canh rau, trứng chiên, cá kho nhanh hoặc thịt xào.
• Chuẩn bị nguyên liệu sẵn: Sơ chế, rửa sạch và chia sẵn thực phẩm theo khẩu phần để khi cần chỉ việc nấu.
• Tận dụng đồ ăn nhanh lành mạnh: Sử dụng salad, cháo dinh dưỡng, hoặc món hấp ít gia vị vừa nhanh vừa tốt cho sức khỏe.
• Nấu nhiều cho nhiều bữa: Có thể nấu một lần dùng cho 2–3 bữa, bảo quản trong tủ lạnh để tiết kiệm thời gian.

Nhờ những cách này, bạn sẽ vừa đảm bảo dinh dưỡng, vừa giữ thói quen ăn uống lành mạnh dù công việc bận rộn.

Hy vọng những gợi ý trên đã giúp bạn có sự chuẩn bị tốt nhất cho mâm cúng Rằm tháng 7. Điều cốt lõi vẫn là tấm lòng thành tâm hướng về ông bà, tổ tiên. Chúc bạn và gia đình có một mùa Vu Lan thật ấm áp, an lành. Nếu ghé thăm Đà Lạt, đừng quên đến Samten Hills Dalat để trải nghiệm không gian thanh tịnh và cảm nhận sâu sắc hơn về ngày lễ này nhé.